Εισαγωγή B’ Μέρος


Η ιστορία της Γερμανικής Σχολής Κόμικς χωρίζεται σε δύο περιόδους.

Α΄Περίοδος της Γερμανικής Σχολής Κόμικς
Δημοκρατία της Βαϊμάρης, Μεσοπόλεμος
(1919-1933)
Στα μόλις 14 χρόνια που διήρκησε το πρώτο δημοκρατικό πολίτευμα στην ιστορία της χώρας, γεννήθηκε και άκμασε ο γερμανικός Εξπρεσιονισμός, ο οποίος επέδρασε τότε σε παγκόσμια κλίμακα σε όλες σχεδόν τις καλές τέχνες. O Εξπρεσιονισμός είναι, επίσης, το βασικό συστατικό της B’ Περιόδου της Γερμανικής Σχολής Κόμικς- που ξεκίνησε το 1989, μετά την Πτώση του Τείχους του Βερολίνου- και αυτό που την κάνει αναγνωρίσιμη και ξεχωριστή. Όλα αυτά θα αναλυθούν στις αμέσως επόμενες συνέχειες.
Κατά τη διάρκεια της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης, συναντάμε δύο σημαντικούς Γερμανούς σχεδιαστές, τον Ε.O. Plauen (κατά κόσμον Erich Ohser) με το κόμικς Vater und Sohn (μτφ. Πατέρας και Γιος) και τον προγενέστερο Wilhelm Busch με τους δύο δημοφιλείς ήρωές του Max und Moritz (μτφ. Μαξ και Μόριτζ). Να αναφέρω, επίσης, τον εξπρεσιονιστή ζωγράφο και σχεδιαστή κόμικς, Γερμανο-Αμερικανό, Lyonel Charles Feininger.

Οι Γερμανοί σκιτσογράφοι και εικονογράφοι στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ήταν διεθνώς περιζήτητοι. Χαρακτηριστικό παράδειγμα: ο ίδιος ο εκδότης της Chicago Tribune που ταξίδεψε από τις ΗΠΑ στη Γερμανία για να εξασφαλίσει για την εφημερίδα του συνεργασίες με Γερμανούς καλλιτέχνες! Να σημειωθεί πως το ένα τέταρτο του τότε πληθυσμού του Σικάγο ήταν Γερμανοί (συνολικά στις ΗΠΑ οι Γερμανοί αποτελούσαν το 8% του πληθυσμού). Επάνω: κυριακάτικο εξώφυλλο της Chicago Tribune. Φιλοξενεί στο εξώφυλλό της κόμικς του Lyonel Charles Feininger (1906).

Για να περιγράψω καλύτερα τα πολλά και σοβαρά γεγονότα που συνέβησαν εκείνη την ταραγμένη περίοδο, εικονογράφησα μεταξύ των ετών 2014-2016 ένα σχέδιο διαστάσεων 50 εκ. πλάτος x 70 εκ. ύψος που θα αναλυθεί σε επόμενη δημοσίευση.

Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης
Χρονική περίοδος: 1919-1933. Μία από τις εικονογραφήσεις που σχεδίασα για το βιβλίο. Διάσταση έργου: 50 εκ. πλάτος x 70 εκ. ύψος. © Μιχάλης Αντωνόπουλος

Ενδεικτικά στο παραπάνω σχέδιο έχω συμπεριλάβει τους Σπαρτακιστές (Εξέγερση των Σπαρτακιστών, 1919) και το λιντσάρισμα των ηγετών τους Ρόζα Λούξεμπουργκ και Καρλ Λίμπκνεχτ από παρακρατικές ομάδες, τους Εθνικοσοσιαλιστές και το -επίσης- αποτυχημένο «Πραξικόπημα της Μπυραρίας» (1923) και τη σύντομη φυλάκιση του Χίτλερ παρά την καταδίκη του σε εσχάτη προδοσία (1924). Τελικά, κατάφερε να πάρει την εξουσία αναίμακτα, λίγα χρόνια αργότερα μέσω εκλογών…

Αριστερά στην εικόνα ένας Σπαρτακιστής, δεξιά ένας Σοσιαλδημοκράτης, κρατώντας ένα βαρύ μολύβι. Με αυτό υπέγραψε τη Συνθήκη των Βερσαλλιών. © Μιχάλης Αντωνόπουλος

Στο ίδιο σχέδιο βρίσκονται οι Καθολικοί, που και αυτοί με τη σειρά τους -πιο διακριτικά- έκαναν ό,τι μπορούσαν για να καταλύσουν το πρώτο δημοκρατικό πολίτευμα της Γερμανίας.
Οι κυβερνώντες σοσιαλδημοκράτες κρατούν μεγάλα, βαριά μολύβια: με αυτά υπέγραψαν αναγκαστικά -μετά την ήττα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο- τη Συνθήκη των Βερσαλλιών(7) (1919), η οποία ήταν τόσο σκληρή και εκδικητική που αποτέλεσε τη βασική αιτία για την αντίστροφη μέτρηση μέχρι την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία το 1933. Εντούτοις, παρά τα δεινά και το χάος αυτής της περιόδου, άκμασαν οι τέχνες, οι επιστήμες και οι νέες τεχνολογίες! Μάλιστα, η περίοδος 1920-1929, δικαίως, χαρακτηρίστηκε ως «Γερμανικός Διαφωτισμός».

————————
(7) H Συνθήκη υπεγράφη μεταξύ της γερμανικής δημοκρατικής κυβέρνησης και των Συμμάχων: Άγγλοι, Αμερικανοί και Γάλλοι. Οι τελευταίοι είχαν υποστεί τις σημαντικότερες καταστροφές, τις περισσότερες ανθρώπινες απώλειες και φυσικά δεν είχαν ξεχάσει την ατιμωτική συνθηκολόγηση του 1871, μετά την ήττα στον Γαλλοπρωσικό Πόλεμο. Για τους λόγους αυτούς πίεζαν σθεναρά τη νέα γερμανική κυβέρνηση να είναι συνεπής στις υπέρογκες πολεμικές αποζημιώσεις που είχε υπογράψει αναγκαστικά πως θα καταβάλει, πίεση που προκάλεσε τεράστια προβλήματα στη γερμανική κοινωνία και έφερε στην εξουσία τον δημαγωγό Χίτλερ το 1934.

Συνεχίζεται…

© Κείμενο/έρευνα/εικονογράφηση: Μιχάλης Αντωνόπουλος (2013-2018)
Τα δικαιώματα των εικόνων των δημιουργών που παρουσιάζονται και θα παρουσιαστούν σε αυτή την εργασία ανήκουν σε εκείνους. Εδώ δημοσιεύονται μόνο για εκπαιδευτικό σκοπό.
Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς τη γραπτή άδεια του συγγραφέα και την αναφορά της Πηγής.
Η Βιβλιογραφία/Δικτυογραφία θα δημοσιευτεί στο τέλος της εργασίας.


Αφήστε μια απάντηση

Your email address will not be published. Email and Name is required.

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.